Jak poinformowaliśmy wczoraj nasz projekt pod nazwą „Adaptacja zamku Dewinów-Bibersteinów-Promnitzów na Centrum Kultury i Tradycji w miejscowości Żary” znalazł się na opublikowanej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego liście projektów dofinansowanych w naborze konkurencyjnym w ramach II naboru do Programu FEnIKS. Nasza koncepcja adaptacji zamku na potrzeby Domu Edukacji, Wiedzy i Nauki (DEWiN) opiewa na kwotę 52 733 310,68 zł, która wynika z kosztorysów. Ministerstwo uznało, że żarska koncepcja zasługuje na realizację i przyznała miastu aż 34 175 413,74 zł dofinansowania dla zadania, dzięki któremu przestrzeń naszego wyjątkowego zabytku znów zostanie udostępniona zwiedzającym, stając się wizytówka Żar i całego regionu.
Koncepcja opracowana została w ubiegłym roku, a sam projekt złożyliśmy 30 września 2024 roku. W opinii oceniających był on jednym z 28 najciekawszych w Polsce i zasługuje na realizację. W trakcie jego opracowania przeprowadzaliśmy konsultacje społeczne, pytając o opinie na temat adaptacji zamku mieszkańców i turystów. O wynikach konsultacji informowaliśmy na naszych stronach. Potwierdziły one oczekiwania społeczne w zakresie konieczności remontu zamku i nadania mu nowych funkcji. Spośród zaproponowanych przez nas w ankiecie działań, jakie będą odbywały się w przyszłości w DEWiNie, wybrali Państwo organizację pokazów filmowych, koncertów oraz festiwali, festynów i pikników. Tego typu wydarzenia zaplanowaliśmy w przyszłości w przestrzeni zamku, pamiętając również o historycznych walorach obiektu i jego naukowej funkcji, które realizowane w nowych salach wystawienniczych i muzealnych.
Kiedy planowana jest inwestycja i czy miasto stać na nią stać?
Miasta nie stać na zmarnowanie szansy na przywrócenie zamkowi świetności przy tak ogromnym dofinansowaniu zadania ze środków unijnych i krajowych. Zamek powinien być naszą wizytówką, dlatego nie ustajemy w aplikowaniu o pieniądze na jego remont. Przyznane wczoraj 34 miliony złotych to tylko część środków, które wydamy na renowację obiektu. Mamy również zagwarantowane środki w ramach Żarsko-Żagańskiego Obszaru Funkcjonalnego. Są to kolejne fundusze (10 650 000 zł), które pozwolą przywrócić obiektowi należną rolę i nadadzą zabytkowi nowe funkcje.
Wkład własny miasta niezbędny dla realizacji projektu adaptacji zamku Dewinów-Bibersteinów-Promnitzów na potrzeby Domu Edukacji, Wiedzy i Nauki wyniesie 18 557 896,94 zł. Należność tę pokryjemy w ciągu trzech lat realizacji inwestycji. Zatem koszt zadania wyniesie 6 milionów złotych rocznie. Co ważne, obecna kondycja finansowa Żar pozwala bezpiecznie wpisać zadanie do budżetu, bez ryzyka rezygnacji z innych zaplanowanych w tym okresie inwestycji, również drogowych.
Otrzymane wczoraj dofinansowanie stwarza realną szansę remontu wizytówki miasta oraz stworzenia w centrum Żar nowoczesnego obiektu kulturalno-muzealnego.
Pozyskane pieniądze w ciągu trzech lat wydane zostaną na:
- prace konstrukcyjne i ratunkowe;
- prace budowlane w celu ustabilizowania warunków klimatycznych we wnętrzach zamku,
- wymiana stolarki okiennej zamku i montaż stolarki drzwiowej,
- wykonanie maszynowni pompy ciepła;
- wykonanie oświetlenia zewnętrznego i wewnętrznego,
- rozprowadzenie instalacji w budynku,
- rekonstrukcja dziedzińca zamkowego, krużganków i szyi bramnej,
- montaż windy oraz budowa nowej klatki schodowej,
- wykonanie sanitariatów w obiekcie,
- prace elewacyjne na wieży zamkowej i okrągłej klatki schodowej,
- rekonstrukcja elewacji zamkowej,
- rekonstrukcja wnętrz zamkowych wraz z piwnicą.
Ponadto zadanie zostanie uzupełnione o prace związane z zagospodarowaniem otoczenia zamku, obejmujące:
- montaż oświetlenia zewnętrznego stanowiącego połączenie oświetlenia zalewowego architektonicznego bryły zamku oraz oświetlenia funkcjonalnego szlaków komunikacyjnych,
- wykonanie nasadzeń,
- wykonanie poidła z owalnym kamiennym zbiornikiem.
Dodatkowo zakupione zostanie wyposażenie nowych sal wystawowych – sprzęt multimedialny, wirtualny prezenter (interaktywny hologram), gabloty, zestawy dla przewodników.
W ramach projektu zaplanowano również szkolenie kadry pracowników Muzeum Pogranicza Śląsko-Łużyckiego w Żarach, którzy będą w przyszłości administrować obiektem. I najważniejsze. Nie jest to ostatni z projektów, którym pragniemy zrewitalizować żarską perełkę. Będziemy aplikować o kolejne środki, kontynuując rozmowy z właścicielami pałacu na temat współpracy w zakresie rekonstrukcji całego obiektu.