Jak poinformowaliśmy wczoraj nasz projekt pod nazwą Adaptacja zamku Dewinów-Bibersteinów-Promnitzów na Centrum Kultury i Tradycji w miejscowości Żary” znalazł się na opublikowanej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego liście projektów  dofinansowanych w naborze konkurencyjnym w ramach II naboru do Programu FEnIKS. Nasza koncepcja adaptacji zamku na potrzeby Domu Edukacji, Wiedzy i Nauki (DEWiN) opiewa na kwotę 52 733 310,68 zł, która wynika z kosztorysów. Ministerstwo uznało, że żarska koncepcja zasługuje na realizację i przyznała miastu aż 34 175 413,74 zł dofinansowania dla zadania, dzięki któremu przestrzeń naszego wyjątkowego zabytku znów zostanie udostępniona zwiedzającym, stając się wizytówka Żar i całego regionu.

Koncepcja opracowana została w ubiegłym roku, a sam projekt złożyliśmy 30 września 2024 roku. W opinii oceniających był on jednym z 28 najciekawszych w Polsce i zasługuje na realizację. W trakcie jego opracowania przeprowadzaliśmy konsultacje społeczne, pytając o opinie na temat adaptacji zamku mieszkańców i turystów. O wynikach konsultacji informowaliśmy na naszych stronach.  Potwierdziły one oczekiwania społeczne w zakresie konieczności remontu zamku i nadania mu nowych funkcji. Spośród zaproponowanych przez nas w ankiecie działań, jakie będą odbywały się w przyszłości w DEWiNie, wybrali Państwo organizację pokazów filmowych, koncertów oraz festiwali, festynów i pikników. Tego typu wydarzenia zaplanowaliśmy w przyszłości w przestrzeni zamku, pamiętając również o historycznych walorach obiektu i jego naukowej funkcji, które realizowane w nowych salach wystawienniczych i muzealnych.

Kiedy planowana jest inwestycja i czy miasto stać na nią stać?

Miasta nie stać na zmarnowanie szansy na przywrócenie zamkowi świetności przy tak ogromnym dofinansowaniu zadania ze środków unijnych i krajowych. Zamek powinien być naszą wizytówką, dlatego nie ustajemy w aplikowaniu o pieniądze na jego remont. Przyznane wczoraj 34 miliony złotych to tylko część środków, które wydamy na renowację obiektu. Mamy również zagwarantowane środki w ramach Żarsko-Żagańskiego Obszaru Funkcjonalnego. Są to kolejne fundusze (10 650 000 zł), które pozwolą przywrócić obiektowi należną rolę i nadadzą zabytkowi nowe funkcje.

Wkład własny miasta niezbędny dla realizacji projektu  adaptacji zamku Dewinów-Bibersteinów-Promnitzów na potrzeby Domu Edukacji, Wiedzy i Nauki wyniesie 18 557 896,94 zł. Należność tę pokryjemy w ciągu trzech lat realizacji inwestycji. Zatem koszt zadania wyniesie 6 milionów złotych rocznie. Co ważne, obecna kondycja finansowa Żar pozwala bezpiecznie wpisać zadanie do budżetu, bez ryzyka rezygnacji z innych zaplanowanych w tym okresie inwestycji, również drogowych.

Otrzymane wczoraj dofinansowanie stwarza realną szansę remontu wizytówki miasta oraz stworzenia w centrum Żar nowoczesnego obiektu kulturalno-muzealnego.

Pozyskane pieniądze w ciągu trzech lat wydane zostaną na:

  • prace konstrukcyjne i ratunkowe;
  • prace budowlane w celu ustabilizowania warunków klimatycznych we wnętrzach zamku,
  • wymiana stolarki okiennej zamku i montaż stolarki drzwiowej,
  • wykonanie maszynowni pompy ciepła;
  • wykonanie oświetlenia zewnętrznego i wewnętrznego,
  • rozprowadzenie instalacji w budynku,
  • rekonstrukcja dziedzińca zamkowego, krużganków i szyi bramnej,
  • montaż windy oraz budowa nowej klatki schodowej,
  • wykonanie sanitariatów w obiekcie,
  • prace elewacyjne na wieży zamkowej i okrągłej klatki schodowej,
  • rekonstrukcja elewacji zamkowej,
  • rekonstrukcja wnętrz zamkowych wraz z piwnicą.

Ponadto zadanie zostanie uzupełnione o prace związane z zagospodarowaniem otoczenia zamku, obejmujące:

  • montaż oświetlenia zewnętrznego stanowiącego połączenie oświetlenia zalewowego architektonicznego bryły zamku oraz oświetlenia funkcjonalnego szlaków komunikacyjnych,
  • wykonanie nasadzeń,
  • wykonanie poidła z owalnym kamiennym zbiornikiem.

Dodatkowo zakupione zostanie wyposażenie nowych sal wystawowych – sprzęt multimedialny, wirtualny prezenter (interaktywny hologram), gabloty, zestawy dla przewodników.

W ramach projektu zaplanowano również szkolenie kadry pracowników Muzeum Pogranicza Śląsko-Łużyckiego w Żarach, którzy będą w przyszłości administrować obiektem. I najważniejsze. Nie jest to ostatni z projektów, którym pragniemy zrewitalizować żarską perełkę. Będziemy aplikować o kolejne środki, kontynuując rozmowy z właścicielami pałacu na temat współpracy w zakresie rekonstrukcji całego obiektu.